Сиген шыгжавырын ортке удур камгалаары
КУРУНЕ АЛБАН ЧЕРИ
«ТЫВА РЕСПУБЛИКАДА ОРТКЕ УДУР ФЕДЕРАЛДЫГ АЛБАН ЧЕРИНИН 1-ГИ ОТРЯДЫ»
ХУНДУЛУГ КОДЭЭ АЖЫЛ-АГЫЙНЫН АЖЫЛЧЫННАРЫ!
Малдын келир кышты менди-чаагай эртип алыры - сигенни шын белеткеп, кадагалап алганындан дыка хамааржыр.
Ынчангаш, Орт камгалалы республиканын девискээринге “Сиген” деп операцияны чарлаан. Оон уезинде мал чеминин шыгжамырларынын ортке удур байдалы хынаттынып, хемчеглер алдынар.
Кургаг сигеннин болгаш саваннын орттени бээринге хензиг от-сыры чаштанчызы чедер, чуге дээрге ол эн-не кывыычал будумелдернин бирээзи.
Мал чеминин орттенип турар кол-кол ЧЫЛДАГААННАРЫ:
1. От-биле оваарымча чогундан.
2. Бичии уругларнын от-биле ойнаанындан.
3. Таакпы тыртып тургаш оваарымча чок болганындан
4. Ожегерээн ортедиишкинден.
СИГЕННИ ОРТКЕ УДУР КАНЧААР КАДАГАЛААРЫНЫН КОЛ НЕГЕЛДЕЛЕРИ:
- СИГЕННИ ЭЛЕКТРИ ШУГУМНАРЫНДАН 15 метр, ОРУКТАН 20, ХЕРИМ БОЛГАШ ТУДУГЛАРДАН 50 МЕТР ЫРАККА САРААТТАП БОЛУР;
- САРААТТАР ТУРАР ДЕВИСКЭЭРНИ ДОЛГАНДЫР КАЛБАА-БИЛЕ 4 МЕТР ЧЕРНИ ЧАРЫП АЛЫР, ЧАРЫП КААН ЧЕРДЕН САРААТКА ЧЕДИР 5 МЕТР ЧООК БОЛБАС УЖУРЛУГ;
- САРААТ ЧАНЫНГА АЖЫК ОТ САЛЫП (ТААКПЫ ТЫРТЫП) БОЛБАС;
- БИЧИИ УРУГЛАРНЫ СИГЕН ШЫГЖАМЫРЛАРЫНГА ЧООКШУЛАДЫП АЗЫ ОЙНААРЫН ШУУТ ХОРУУР БАЗА ДУНЕКИ УЕДЕ ХАЙГААРАЛЫН ДЫНЗЫДЫП, ОСКЕ КИЖИЛЕР КИРБЕС КЫЛДЫР ТУДА КАДАРАРЫ, ОЖЕГЕРЭЭН ОРТТЕДИР ЧОРУККА ШАПТЫК БОЛУР;
- МАЛ ЧЕМИ БОЛГАН САРААТ ЧООГУНДА ХЕНЗИГ КОСТЕН ОРТТЕНИ БЭЭР ХИРЕ КЫВЫЫЧАЛ БОК-САКТЫ БАШ БУРУНГААР АШТАП, ОНУ КАЖААЛАП АЛЫРЫ АЙЫЫЛ ЧОК БОЛУРУН ХАНДЫРАР.
- БО УСТУНДЕ АЙЫТКАН ХЕМЧЕГЛЕРНИН КОЛ СОРУЛГАЗЫ - БИР ЭВЕС КАНДЫГ-БИР ЧЫЛДАГААНДАН БИР САРААТ ОРТТЕНИ БЕРГЕН ТАВАРЫЛГАДА, ЧАНЫНДА ТУРАР САРААТЧЕ, БАЖЫН-БАЛГАТ, КАЖААЖЕ, ХЕРИМЧЕ ОРТ ДАМЧЫП ТАРАВАЗЫ БОЛУП ТУРАР.
айтырыгларнын бирээзи деп утпанар.